Wernisaż w bieli i czerni czyli fiński epos Kaleva

W zimowej scenerii, śnieżnych zasp i blasku świateł zostanie otwarta wystawa „Fiński epos Kalevala w ilustracjach Adama Korpaka". Nastąpi to w piątek 18 grudnia o godz. 17 w Kamienicy pod Trzema Herbami przy Rynku. Zaprezentowane zostaną ilustracje do fińskiego eposu „Kalevala" wykonane przez Adama Korpaka, polskiego artystę, mieszkającego i pracującego od ponad trzydziestu lat w Finlandii.

„Kalevala" to niezwykła, barwna, opowieść o początkach świata i narodu fińskiego, o odwiecznej walce dobra ze złem, zmaganiach o zdobycie szczęścia - tu „zaklętego" w magicznym młynku - Sampo, gdzie przygody bohaterów, ich radości i smutki, lęki i heroizm wplecione zostały w realia życia na zimnej północy. Stworzył ją Elias Lönnrot (1802-1884) fiński lekarz, botanik, lingwista i literat.

Napisanie utworu poprzedziły liczne wyprawy badawcze autora w poszukiwaniu tekstów źródłowych, podczas, których odnajdywał on ludowych bajarzy, pieśniarzy tzw. „poetów mowy", zamieszkujących tereny Finlandii i Karelii, słuchał i spisywał pieśni, runy, zaklęcia. W oparciu o nie, po wielu latach pracy powstała „Kalevala" będąca twórczym rozwinięciem tradycyjnych, ustnych przekazów.

Jej pierwsze wydanie z 1835 roku składało się z 35 runów, kolejne z roku 1849 zawierało już 50 runów. Utwór ten niemal od razu stał się eposem narodowym, wpłynął bowiem głęboko na rozbudzenie świadomości narodowej Finów przez setki lat będących szwedzkimi lub rosyjskim poddanymi. Kalevala ukazuje ich własną odrębną kulturę, wierzenia, obyczaje, historię.

Utwór wzbudził żywe zainteresowanie w Europie i poza jej granicami. „Kalevala" przetłumaczona została na wiele języków. Polski czytelnik mógł ją poznać między innymi w tłumaczeniach Jana Brzechwy (fragmenty), Janiny Porazińskiej, Józefa Ozgi Michalskiego, czy Jerzego Litwiniuka.

Eksponowane prace są ilustracjami do jej fińskiego wydania z 1999 r. w wersji językowej uwspółcześnionej przez Kaia Nieminena. Zilustrowanie oraz wykonanie projektu graficznego książki, powierzono polskiemu artyście żyjącemu, jak wcześniej wspomniano, i pracującemu w Finlandii.

Wybór niezwykle trafny. W oszczędnej formie, uciekając od szczegółów, korzystając z czerni i bieli, stworzył artysta magiczny świat, przez który podążamy używając także własnej wyobraźni. Nie jest sztuką zobrazować to, co widzialne, ale wyobrazić miłość czy nienawiść, namalować radość bądź smutek, strach, grozę czy odwagę, słowem, „przedstawić" pojęcia abstrakcyjne, to zadanie znacznie trudniejsze. Kiedy ogląda się ilustracje Adama Korpaka widać w nich nie tylko postaci, zwierzęta, przedmioty, „anegdotę", ale także to wszystko, co w formie plastycznej trudne do zobrazowania - uczucia, emocje... Autor bez uciekania się do alegorii, zostawiając pole wyobraźni widza, ukazuje nie tylko przygody bohaterów, lecz także swoisty pejzaż wewnętrzny, świat, którego nie widzimy, a przeczuwamy, świat, jak czytamy w pierwszych strofach utworu, zaklinaniem wyczarowany.

Niewielkie obrazki wykonane w technice tempery zestawione są w wielu przypadkach z wydrukami kart książki, zaś cała ekspozycja rozplanowana jest tak, że zwiedzający podąża wraz z nimi przez kolejne przygody bohaterów eposu. Wędrówkę tę ułatwiają fragmenty tekstu w znakomitym tłumaczeniu Jerzego Litwiniuka, umieszczone przy każdej z plansz, nadto do dyspozycji zwiedzających będą książki, aby przy ilustracjach można było rozkoszować się także lekturą.

Prezentację wzbogaci wywiad z Adamem Korpakiem oraz projekcja znacznie powiększonych wybranych ilustracji, te w godzinach wieczornych, wyświetlane będą również na zewnątrz budynku. Wystawa w „Kamienicy pod Trzema Herbami" (Rynek 3/5) trwać będzie od 18 grudnia 2009 (wernisaż) do 28 lutego 2010, w tym dniu, który w Finlandii obchodzony jest jako Dzień Kalevali odbędzie się finisaż.

Adam Korpak to polski artysta, grafik, malarz, ilustrator, architekt wnętrz. Ukończył krakowską ASP. Obecnie mieszka i tworzy w Finlandii. Projektuje ilustracje książkowe i prasowe, plakaty, okładki  oraz rysunki satyryczne. Wielokrotny zdobywca nagród w konkursach na rysunek prasowy, m.in. we Włoszech i Grecji. W roku 2007 zdobył Grand Prix na "Satyrykonie" w Legnicy.

Fiński epos Kalevala w ilustracjach Adama Korpaka
Wernisaż 18 grudnia o godz. 17
Wystawa: 19 grudnia 2009 - 28 lutego 2010 r
Kamienica pod Trzema Herbami, Rynek 3/5

ip